|
● Kitaplar
Doğuşundan Büyük Selçuklulara Mu'tezile Ekolü: Tarihi ve Öğretisi
Doğuşundan Büyük Selçuklulara Mu'tezile Ekolü Tarihi ve Öğretisi
Mu'tezile ekolünün teşekkül ettiği ve gelişim gösterdiği dönemin sosyo-politik, kültürel ve düşünsel niteliklerinin ve kodlarının bilinmesi gerektiği kaçınılmaz bir gerçekliktir. Bu açıdan bu araştırmada Mu'tezili görüşlerin tezahür ettiği ve şekillendiği dönemin niteliklerinin bilinmesini ve ekol düşüncesinin oluşumuna katkı sağlayan Mu'tezili profillerin tanıtılmasına özel bir önem verilmiştir Bu bağlamda Mu'tezile düşüncesinin oluşumuna etki eden temel etmenler, fikirlerin ilk tezahürleri, ekolün teşekkül süreci, gelişimlerinin seyri, iktidardan uzaklaştıktan sonra bünyeden oluşan travmalar, yeniden toparlanma çabasını if... |
Akılcı Din Söylemi -Farklı Yönleriyle Mu'tezile Ekolü-
Mu’tezile ile alâkalı yayınladığımız bu kitap İslâmî Araştırmalar, Dinî Araştırmalar, İslâmî İlimler,Tasavvuf, Marife, Dinbilimleri, Ankara İlahiyat Fakültesi Dergisi ve Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi gibi değişik dergilerde yayınlanan makalelerin birleştirilmesinden meydana gelmiştir. Makalelerin her biri Mu’tezile ekolünün farklı boyutlarını inceleme amacına yönelik olup ekolün doğuşuna etki eden faktörler, mezhebin oluşum ve gelişim süreci, temel doktrinleri, bu fikirlerin hangi süreç ve koşullar dahilinde teşekkül ettiği, yöntem ve görüşlerinde aklın belirleyiciliği ve İslâm düşüncesine sağladığı katkı ana hatlarıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Makaleler konularına göre ... |
Osmanlı'dan Cumhuriyet'e İslâm Mezhepleri Tarihi Yazıcılığı
İslâm'ın günümüze gelinceye dek birçok farklı yorumu ve anlaşılma biçimi oluşmuştur. Süreç içinde kurumlaşan bu anlayışlar, fırka ya da mezhep olarak isimlendirilmiş ve birçok ilmî araştırmanın konusu olmuştur. Bu doğrultuda ‘klasik dönem mezhep tarihçileri’, mezhep ve düşünce ekollerini tasnif etme girişiminde bulunarak buna dair usûllerini belirlemişlerdir. Bu tasniflerde temel dayanak -henüz mezhepler ya da fırkalar ortada yokken- Hz. Peygamber’den nakledilen ‘yetmiş üç fırka’ hadisine bağlı olarak tezahür ettikleri yönündeki açıklamadır. Böyle bir tasnif mezhepleri tanımlama, anlama, açıklama ve buna dair sorunları çözmede yetersiz kalmıştır.
İslâm düşünce... |
Mu’tezili İmamet Düşüncesinde Farklılaşma Süreci
Mu’tezile, İslâm Düşünce Tarihi’nde, temel ilkelerini “usulü hamse/ beş esas” şeklinde tespit eden ve kelamî-felsefî meseleler üzerinde yoğunlaşan bir mezhep olarak öne çıkmış; dinin ve dinî geleneğin ne olduğu, ne şekilde anlaşıldığı ya da anlaşılması gerektiği, nasıl yorumlanıp anlamlandırılabileceği konusunda izlediği farklı yöntemle ve sorunların çözümlenmesinde sergilediği rasyonalist tavırla dikkat çekmiştir. İmamet konusu ve siyasete olan ilgileri ise, diğer öncelik verdikleri sorunların yanı sıra gündemlerinde her zaman var olmuştur.
Kur’an veya sünnette yönetim sorununu düzenleyen herhangi bir kural olmaması sebebiyle her mezhep ya da düşünce ekolü ...
|
İslam Düşüncesinde Aklileşme Süreci -Mutezile'nin Oluşumu ve Ebu'l-Hüzeyl-
Bilindiği gibi, Mu'tezile Tevhid, Adl, el-Va’d-ve’l-vaid, el-Menziletü beyne’l Menzileteyn ve el-Emru bi’l Ma’ruf ve’n-Nehyi ani’l-Münker olarak bilinen beş esası benimsemiş ve kelami-felsefi meselelerle temayüz etmiş bir ekoldür. “Usulü Hamse”ye ilişkin ilk eseri yazmış olması, Tevhid ve Adl esaslarının teşekkülünde etkin olması ve Mu’tezile ekolünü sistemleştirmesi sebebiyle, Ebu’l Huzeyl ismi bu mezhep içerisinde oldukça önemli bir role sahip bulunmaktadır.
Ebu’l Huzeyl, özellikle Abbasilerin Harun Reşid ve Me’mun dönemlerine damgasını vurmuş önemli bir fikir adamıdır. O, felsefi literatüre vakıf olabilecek b...
|
|
|